Akbabalar, Aegypiidae ve Cathartidae familyalarını kapsayan büyük leş yiyici kuşlar.
Akbaba, kartala benzemekle birlikte kanatları daha geniş, kuyruğu daha kısa ve çıplak (tüysüz), kafası daha küçüktür. Ucu çengel biçiminde kıvrık olan gagası büyük ve güçlü, fakat tırnakları daha zayıftır. Asya, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa’ da görülen rahip akbabanın kanat genişliği 180 cm’den fazla; tüyleri kahverengi ve siyahtır. Asya, Kuzey Afrika ve Avrupa’nın dağlık kesimlerinde, özellikle Balkan Yarımadası’nda, Sicilya ve Sardunya adalarında bulunan kızıl akbabanın tüyleri kızılkahverengidir ve boynunun çevresinde halka biçiminde beyaz tüyler vardır. Sürüler halinde yaşar.
Akbaba, kartala benzemekle birlikte kanatları daha geniş, kuyruğu daha kısa ve çıplak (tüysüz), kafası daha küçüktür. Ucu çengel biçiminde kıvrık olan gagası büyük ve güçlü, fakat tırnakları daha zayıftır. Asya, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa’ da görülen rahip akbabanın kanat genişliği 180 cm’den fazla; tüyleri kahverengi ve siyahtır. Asya, Kuzey Afrika ve Avrupa’nın dağlık kesimlerinde, özellikle Balkan Yarımadası’nda, Sicilya ve Sardunya adalarında bulunan kızıl akbabanın tüyleri kızılkahverengidir ve boynunun çevresinde halka biçiminde beyaz tüyler vardır. Sürüler halinde yaşar.
Yeni dünya akbabalarının (Cathartidae) başlıcaları hindi akbabası, akbaba kralı ve And Dağları’nda bulunan tepeli akbabadır. Tepeli akbabanın boyunun dibinde beyaz bir yaka, başının ön tarafında büyük kırmızı bir taç bulunur. Tepeli akbabanın kanat genişliği 270 cm’dir ve çok yükseklerde de uçabilir. 4.500 m’den daha yüksekte uçabilen uçan tepeli akbabalara rastlanmıştır. Bütün akbabalar leşlerle beslenirler.
Kanat genişliği yaklaşık 210 cm olan sakallı akbaba, Eskidünya’nın en büyük kuşudur. Çok sert ve güçlü bir gagası vardır ve çene altındaki tüyleri beyazdır. Önceleri başta Alplerin batısı olmak üzere Avrupa’nın bütün dağlık kesimlerinde bulunurdu, günümüzde yalnız Sardunya’da görülmektedir ve burada yasa gücüyle korunur.
Akbabagillerden, başı ve boynu çıplak olan, dağlık yerlerde yaşayan, leşle beslenen, çok yüksekten uçarak keskin gözleriyle çok uzakları görebilen, iri ve yırtıcı bir kuş, kerkes (Vultur monachus).
Akbabagiller (Vulturidae) ve Yenidünya akbaba Vücutları oldukça büyüktür. Kuvvetli, düz ve yalnız ucu çengel şeklinde kıvrık gagaları vardır. Bu gagaların kök kısmı bir deri ile kaplıdır. Baş ve boyunları seyrek ince tüylerle örtülüdür. Boyunlarında tüy topluluğundan oluşan bir yakalık vardır. Kanatları uzun, geniş ve uçları yuvarlaktır. Kuyrukları orta uzunlukta, yuvarlak ve aşamalıdır. Ayakları kuvvetli, parmakları uzun, tırnakları kısa ve küt, az kıvrıktır. Dişileri erkeklerden daha büyüktürler. Zekâları azdır, ürkek, korkak ve hiddetlidirler.
Akbabalar çoğunlukla toplu halde yaşarlar. Hızlı uçamazlar. Dayanıklıkları fazladır. Görme yetenekleri çoktur. Hayvan leşleri ile beslenirler. Uzak mesafelerden yemlerini seçerler. Yüksek dağların tepelerinde veya düzlüklerde yaşarlar. Yiyeceklerini en çok insanların oturdukları köy, kasaba gibi yerleşim yerleri yakınlarında ararlar.
Akbabalar yuvalarını çoklukla erişilmez sarp kayalar ya da yüksek ağaçlar üzerine yaparlar. Bir veya iki tane beyaz, yeşilimsi, sarı ve koyu lekeli yumurta yaparlar. Dişi ve erkek nöbetleşe kuluçkaya yatarlar. Yavruları, ancak yumurtadan çıktıktan birkaç ay sonra serbest olarak yaşayabilecek duruma gelir. Hayvanat bahçelerinde kolayca yetiştirilebilirler. Akbabalar Tüyleri için avlanırlar. Mitolojide sıgiller (Cathartidae). Yaşadığı yerler: Avrupa, Asya, Afrika ve Güney Amerika’nın Yüksek dağlık bölgeleri. Özellikleri: 60-116 cm uzunlukta. İki kanat ucu arası 2,5 m, ağırlığı 7 kg’dır. Ömrü: 100-118 sene. Esaret hayatında 30 yıl kadar yaşar. Çeşitleri: En meşhurları; kara, kızıl, rahib, tepeli, leş akbabasıdır.
Başı ve boynu genellikle çıplak veya ince seyrek tüylerle örtülü, dağlık yerlerde yaşayan, iri, yırtıcı bir kuş. Gündüz avlanır ve çoğunlukla leş ile beslenir. Üst gagalarının ucu çengel gibi kıvrıktır. Gagada burun deliklerinin bulunduğu üst kısım ince bir deri ile örtülüdür. Ayak parmakları çok kuvvetli ve çengel tırnaklıdır. Büyük kanatlarıyla en yükseklere kadar uçarlar. Çoğunlukla 6500 metreye kadar çıktıkları olur. Erkekleri dişilerinden büyüktür. Yırtıcı kuşlar içinde akbabalardan daha büyüğü yoktur. Görme ve koku alma duyusu çok kuvvetlidir. Gözlerinde biri uzağı, diğeri yakını görmeğe yarayan ayrı iki odak noktası vardır. Bıkıp usanmadan çok yükseklerde süzülüp leş ararlar. Sırtlanlar gibi bunlar da tabiatın sıhhıye me’murlarıdır. Leşleri tüketerek salgın hastalıkları önlerler.
Yorumlar
Yorum Gönder